Stemming gestut

Authors

Marie-José Van Tol
University of Groningen
https://orcid.org/0000-0002-9260-5490

Synopsis

Stel je voor: je somber voelen, nergens plezier in hebben. Weken- of maandenlang niet kunnen werken of studeren. Dit is wat mensen met een depressie ervaren, een stoornis die 20% van de populatie minstens één keer in hun leven treft. Depressie is bovendien een stoornis die ook na herstel nog veel invloed kan hebben op het leven van mensen. Marie-José van Tol vertelt in haar oratie wat gevolgen zijn, en waarom onderzoek naar het ontstaan en herstellen van depressie zo belangrijk is.

Blijvende kwetsbaarheid
Wie herstelt van een depressie heeft daarna vaak nog last van mentale problemen. Zo kunnen ze zich vaak niet goed concentreren en hebben ze soms moeite met het beheersen van hun emoties. Dit maakt ze vatbaar voor een nieuwe depressieve episode. Maar hoe deze mentale klachten het risico op depressie vergroten en hoe we mentale functies kunnen verbeteren zodat mensen minder vatbaar zijn voor een nieuwe depressie zijn onduidelijk.

Brein stimuleren
Om hier meer zicht op te krijgen, bestudeert Van Tol hoe psychologische technieken het brein stimuleren meer optimaal te functioneren zodat dat depressies minder snel terugkeren en mensen een volwaardiger leven kunnen leiden. Dat is niet alleen belangrijk voor mensen met een depressie, beargumenteert zij, maar voor allerlei aandoeningen waar de stemming en mentale controle getroffen worden.

Het stutten van het huis
Van Tol stelt de stemming voor als een huis, dat door verschillende factoren stevig of juist wankel kan zijn. Wanneer het huis beschadigd raakt door een storm , bijvoorbeeld gevormd door aanhoudende stress of het verlies van werk, hoop of gezondheid, kan depressie binnentreden. Wanneer de storm is gaan liggen en de depressie vertrokken is, blijft het huis kwetsbaar en kan met een stevige bries de depressie terugkeren. Van Tols leeropdracht is onderzoeken hoe het huis, en dus de stemming, zó gestut kan worden dat een stevige wind of kleine schok misschien het huis wat doen bewegen, maar stevig overeind laat staan en de depressie uitblijft.

Omslagontwerp en opmaak: LINE UP boek en media bv | Riëtte van Zwol, Mirjam
Kroondijk
Illustratie cover: Marie-José van Tol
Illustraties: Marie-José van Tol
Auteursfoto: Mariska de Groot (https://www.mariskadegroot.nu/)

Uitgegeven door University of Groningen Press
Broerstraat 4
9712 CP Groningen
https://ugp.rug.nl/

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Marie-José Van Tol, University of Groningen

Marie-José van Tol (1980) behaalde haar doctoraal Klinische- en gezondheidspsychologie aan de Universiteit Utrecht in 2004. In 2011 verdedigde zij aan de Universiteit Leiden haar proefschrift over het  functioneren van de hersenen bij mensen die lijden aan depressieve- en angststoornissen. Na post-doctorale aanstellingen in Leiden, Groningen en Maagdenburg (Duitsland), startte zij in 2015 met haar  onderzoek naar het langetermijnbeloop van depressie in het Universitair Medisch Centrum Groningen. In 2023 werd ze benoemd tot hoogleraar Cognitieve Neuropsychiatrie, i.h.b. de cognitieve en affectieve  mechanismen die ten grondslag liggen aan een verstoorde stemming. In haar onderzoek werkt ze samen met psychiaters, klinisch (neuro)psychologen, taalkundigen, sociologen en kunstmatige intelligentie-specialisten. Daarnaast zet Marie-José zich in voor de wetenschap in bredere zin, bijvoorbeeld in haar  huidige rol als voorzitter van De Jonge Akademie van de Koninklijke Nederlandse Academie van  Wetenschappen.

cover page inaugural lecture Marie-José van Tol

Downloads

Keywords:
Faculteit Medische Wetenschappen, Faculty of Medical Sciences, Oratie, Inaugurele Rede, Inaugural Lecture, Rijksuniversiteit Groningen, University of Groningen, Marie-José van Tol, 2023
Published
2024